Từ lâu, sáng tạo đã là một chủ đề đầy mê hoặc đối với các học giả cũng như trong giới nghệ sĩ. Tuy nhiên, sự xuất hiện của Trí tuệ nhân tạo (AI) và các mô hình của chúng đã đặt ra những thách thức mới đối với hiểu biết của chúng ta về sự sáng tạo.
Disclaimer: Bài viết này được viết bởi con người và biên tập bởi AI.
AI và các thuật toán của chúng có thể tạo ra các tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc và văn học gần như không thể phân biệt được với những tác phẩm được tạo ra bởi con người. Điều này đã đặt ra câu hỏi về vai trò của AI trong quá trình sáng tạo và liệu chúng có thể được coi là sáng tạo theo đúng nghĩa hay không.
Ngành quan hệ công chúng (PR) cũng không ngoại lệ khi mà AI đã được sử dụng để phân tích dữ liệu, tạo ra các bản báo cáo và thậm chí chúng có thể tự viết thông cáo báo chí cũng như các nội dung biên tập. Trong bối cảnh AI tiếp tục phát triển, nó đặt ra câu hỏi về cách chúng ta hiểu sự sáng tạo trong bối cảnh bị AI và các mô hình của nó thống trị.
Định nghĩa sự sáng tạo
Sáng tạo là một khái niệm gây tranh cãi giữa các học giả từ các ngành nghề khác nhau. Trong tâm lý học, sáng tạo được coi là khả năng tạo ra những ý tưởng hoặc giải pháp độc đáo và có giá trị. Sáng tạo cũng được xem là một quá trình liên quan tới việc tạo ra các ý tưởng, lựa chọn những ý tưởng triển vọng nhất và phát triển chúng thành một thứ gì đó hữu hình. Trong nghệ thuật, sáng tạo được hiểu là khả năng tạo ra những tác phẩm mới lạ, có giá trị và có tính thẩm mỹ cao.
Nguồn: Getty Images
Vai trò của AI trong sáng tạo
Sự phát triển của AI và các mô hình của chúng đã tạo ra một cuộc cách mạng về quy trình sáng tạo, cho phép tạo ra những tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc và văn học gần như không thể phân biệt với những tác phẩm của con người. Một số người cho rằng AI có khả năng sáng tạo vì nó tạo ra những ý tưởng hoặc những giải pháp mới lạ và có giá trị, trong khi những người khác lại cho rằng AI không sáng tạo vì nó thiếu chủ ý và ý thức.
Tiềm năng của AI trong lĩnh vực sáng tạo là rất lớn, với khả năng mở rộng ranh giới tới những điều chưa thể. Các mô hình AI có thể tạo ra những ý tưởng mới và mang tới những sự kết hợp giữa các ý tưởng mà nhân loại chưa từng nghĩ tới, phát triển các thể loại nghệ thuật, âm nhạc và văn học hoàn toàn mới.
Chẳng hạn, các mô hình AI có thể được sử dụng để sản xuất các phong cách âm nhạc mới bằng cách cung cấp các bộ dữ liệu lớn vào hệ thống, sau đó sản xuất các tác phẩm mới dựa trên những mẫu và cấu trúc được xác định trong dữ liệu. Tương tự, các mô hình AI có thể được sử dụng để tạo ra các phong cách nghệ thuật thị giác và văn học mới dựa trên các mẫu và cấu trúc mà người sáng tạo không nhận thấy rõ.
Một lợi ích tiềm năng khác của AI trong bối cảnh sáng tạo là khả năng học hỏi từ sự sáng tạo của con người. Bằng cách phân tích các tập dữ liệu lớn về các tác phẩm sáng tạo, AI có thể xác định các mẫu và cấu trúc phổ biến đối với các tác phẩm sáng tạo thành công. Điều này có thể giúp AI hiểu sâu hơn về lý do các tác phẩm sáng tạo trở nên độc đáo và có giá trị, đồng thời tạo ra các tác phẩm mới có nhiều khả năng thành công hơn.
Tiềm năng của AI trong lĩnh vực sáng tạo là rất lớn, với khả năng mở rộng ranh giới tới những điều chưa thể.
Nguồn: Getty Images
Các khái niệm về tính độc đáo và tính xác thực
Sự độc đáo là một đặc điểm quan trọng của sáng tạo, liên quan đến sự mới lạ và tính độc đáo của sản phẩm. Tuy nhiên, khi nói đến các tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc và văn học do AI tạo ra, khái niệm về tính độc đáo đã trở nên phức tạp hơn. Một mặt, các tác phẩm do AI tạo ra có thể được coi là bản gốc vì chúng không phải là bản sao của các tác phẩm hiện có. Mặt khác, các tác phẩm của AI được thực hiện nhờ các thuật toán dựa trên các bộ dữ liệu và biểu mẫu có sẵn, điều này đặt ra câu hỏi về tính nguyên bản thực sự của tác phẩm.
Một khía cạnh khác cần xem xét là tác động của các nội dung được AI tạo ra đối với nhận thức của công chúng về tính xác thực. Người tiêu dùng ngày càng hoài nghi về các thương hiệu cũng như các thông điệp của họ, đồng thời họ nhanh chóng phát hiện những nội dung được tạo ra bởi AI. Mặc dù nội dung do AI tạo ra có thể hữu ích cho một số tác vụ nhất định, nhưng nó cũng có thể không được người tiêu dùng coi trọng về tính xác thực và sự kết nối với con người. Trong ngành quan hệ công chúng, điều quan trọng là phải đạt được sự cân bằng giữa việc sử dụng AI để hợp lý hóa các nhiệm vụ và duy trì sự tương tác của con người để kết nối với đối tượng mục tiêu.
Tuy rằng AI có thể phân tích dữ liệu và nhận dạng các loại biểu mẫu, nhưng chúng không có trải nghiệm, không có cảm xúc hay trực giác. Mặt khác, sự sáng tạo thường gắn liền với những đặc điểm này của con người. Ngành quan hệ công chúng dựa vào sự sáng tạo để phát triển những ý tưởng và các chiến lược mới nhằm giúp khách hàng của họ nổi bật trong một thị trường cạnh tranh. Sáng tạo là công cụ cho phép các chuyên gia PR phát triển các chiến dịch có tính ảnh hưởng với các đối tượng mục tiêu và đạt được mục tiêu của khách hàng.
Tuy rằng AI có thể phân tích dữ liệu và nhận dạng các loại biểu mẫu, nhưng chúng không có trải nghiệm, không có cảm xúc hay trực giác.
Nguồn: Getty Images
AI chắc chắn có thể hỗ trợ quá trình này, nhưng chúng không thể thay thế hoàn toàn khả năng sáng tạo của con người. Nội dung do AI tạo ra có thể hữu ích với việc xây dựng những ý tưởng ban đầu, nhưng nó sẽ thiếu vắng chiều sâu cũng như các sắc thái đi kèm với sự sáng tạo của con người.
Mô hình AI được dựa trên tệp dữ liệu và các xu hướng trong quá khứ. Cho dù chúng có thể phân tích và tổng hợp dữ liệu để xác định các biểu mẫu, nhưng chúng không thể phát triển xa hơn các biểu mẫu này. Mặt khác, con người có thể sử dụng kinh nghiệm, cảm xúc và trực giác của mình để phát triển những ý tưởng mới không chỉ dựa trên dữ liệu.
Hơn nữa, sáng tạo không chỉ là việc tạo ra ý tưởng. Đây còn là công việc dựa trên sự am hiểu những hành vi và cảm xúc của con người, cũng như việc sử dụng những hiểu biết đó để phát triển các chiến lược giao tiếp hiệu quả. Các chuyên gia PR cần có khả năng kết nối với mọi người ở mức độ tình cảm để tạo ra các chiến dịch có tính ảnh hưởng đối với họ. Các mô hình AI có khả năng phân tích dữ liệu và xác định các xu hướng, nhưng chúng không thể hiểu được cảm xúc của con người theo cách mà con người có thể hiểu được.
Trong ngành PR, điều quan trọng là phải đạt được sự cân bằng giữa việc sử dụng AI để hợp lý hóa các nhiệm vụ và duy trì sự tương tác của con người để kết nối với đối tượng mục tiêu.
Khía cạnh đạo đức
Việc sử dụng AI trong sáng tạo đã làm gia tăng những hệ lụy về đạo đức, bao gồm khả năng thay thế các công việc trong các lĩnh vực sáng tạo, sử dụng nội dung do AI tạo ra với mục đích giả mạo hoặc thao túng và các vấn đề khác liên quan đến quyền sở hữu các tác phẩm được tạo ra bởi AI. Ngoài ra, còn có sự xuất hiện những mối lo ngại về sự thiên vị trong các mô hình AI bởi chúng có thể phản ánh những thành kiến và định kiến của người sản xuất, dẫn đến sự phân biệt đối xử và gia tăng sự bất bình đẳng hiện có trong xã hội.
Nhìn chung, sự phát triển của AI và các mô hình của chúng đã mở ra một kỷ nguyên sáng tạo mới, một kỷ nguyên tràn đầy thách thức với các quan niệm truyền thống về tính độc đáo và các giá trị. AI có tiềm năng hoạt động như một công cụ sáng tạo, mở rộng ranh giới của những gì có thể và tạo điều kiện cho sự sáng tạo kết hợp giữa con người và AI. Hơn nữa, việc sử dụng AI trong ngành PR cũng đem lại những lợi ích tiềm năng và cả những thách thức, nhưng điều quan trọng là phải đạt được sự cân bằng giữa việc sử dụng AI để hợp lý hóa các nhiệm vụ và duy trì sự tương tác của con người để xây dựng kết nối với các đối tượng mục tiêu.
Mặc dù AI có thể hỗ trợ tạo ra các ý tưởng và phân tích dữ liệu, nhưng chúng không thể thay thế khả năng sáng tạo và sự am hiểu về hành vi cũng như cảm xúc của con người, vốn là một việc rất cần thiết khi muốn tạo ra các chiến lược giao tiếp hiệu quả.
* Nguồn: EloQ